بیست و یکمین پرسش مهر ریاست جمهوری

بحران جهانی و اپیدمی ویروس کووید ۱۹ سبب مرگ و میر بی‌سابقه در جهان شده است و ضمن اینکه آمار مبتلایان و جان باختگان ویروس کرونا هر روز افزایش پیدا می‌کند، تعداد پزشکان و پرستاران جان باخته بر اثر این ویروس نیز افزایش می‌یابد. تصویری از آن‌ها در فضای مجازی منتشر می‌شود که از کنار هم قرار دادن تصاویر این پزشکان، پرستاران و مدافعان سلامت تهیه شده است.

خیر. ویروس عامل کووید-19 و ویروس عامل طغیان سندروم تنفسی حاد (سارس) در سال 2003، از نظر ساختار ژنتیکی بهم مرتبط هستند، اما بیماری‌هایی که ایجاد می‌کنند کاملاً متفاوت است.

سارس کشنده‌تر از کووید-19 است اما شیوع کمتری دارد. از سال 2003 به بعد، در هیچ‌جای جهان، طغیان سارس مشاهده نشده است.

1-    یادمان باشد که ماسک را فقط این افراد باید استفاده کنند:

کارکنان بخش سلامت، کسانی که از بیماران مراقبت می‌کنند، افراد با علائم تنفسی مثل تب و سرفه.

2-    قبل از دست زدن به ماسک، حتماً دست‌هایتان را با آب و صابون بشویید و یا با محلول‌های ضدعفونی‌کننده حاوی الکل تمیز کنید.

3-    ماسک را بردارید و خوب وارسی کنید تا پاره یا سوراخ نباشد.

4-    بالای ماسک یعنی جایی که نوار نازک فی دارد را پیدا کنید ]این قسمتی است که روی بینی قرار می‌گیرد[.

5-    مطمئن شوید که سمت صحیح آن مقابل صورت شما قرار دارد (طرف رنگی).

6-    ماسک را روی صورت بگذارید. سعی کنید با فشردن نوار نازک فی یا قسمتی که سفت‌تر است، ماسک را متناسب با بینی‌تان حالت دهید تا ثابت بماند.

7-    پایین ماسک را به سمت چانه بکشید تا دهان و چانه کامل پوشانده شوند.

8-    بعد از استفاده، ماسک را درآورید، همزمان با درآوردن کش‌ها از پشت گوش‌هایتان، ماسک را از جلوی دهان و لباس‌هایتان دور کنید تا با سطح آلوده‌ ماسک، هیچ تماسی پیدا نکنند.

9-    بلافاصله بعد از درآوردن ماسک، آن را در سطل زباله دردار بیندازید.

10-  حتما بعد از درآوردن و دورانداختن ماسک ، بهداشت دست‌ها را رعایت کنید. یعنی دست‌ها را با آب و صابون بشویید (به‌خصوص اگر بوضوح کثیف شده باشند) یا با محلول ضدعفونی‌کننده حاوی الکل تمیز کنید.

دوره نهفتگی یا کمون بیماری، یعنی مدتی که از زمان ورود ویروس به بدن تا بروز علائم بیماری طول می‌کشد.

طبق تخمین‌های موجود، مدت دوره کمون بیماری کووید-19 بین 2 تا 14 روز است. رایج‌ترین دوره کمون این بیماری 5 روز است.

به محض کسب اطلاعات بیشتر درباره‌ تخمین مدت دوره نهفتگی یا کمون، اطلاعات به‌روزرسانی می‌شود.

آیا ممکن است از طریق تماس با حیوانات به کووید-19 مبتلا شویم؟

ویروس‌های‌ کرونا خانواده بزرگی از‌ ویروس‌های شایع در حیوانات هستند.

گاهی انسان‌ها نیز از طریق حیوانات به این ویروس مبتلا و باعث انتقال آن به افراد دیگر می‌شود.

مثلا، سارس‌کووی (SARS-CoV) از طریق گربه‌ زباد و مِرس‌کووی (MERS-CoV) از طریق شتر عربی به انسان منتقل شدند.

هنوز دقیقاً مشخص نیست کووید-19 از چه حیوانی به انسان منتقل شده است.

وقتی به بازارهای فروش حیوانات زنده می‌روید، برای حفاظت از خود، از لمس حیوانات و سطوحی که با حیوانات تماس داشته‌اند، خودداری کنید.

حتما نکات بهداشتی مرتبط با موادغذایی را رعایت کنید.

در مصرف گوشت خام، شیر و سایر محصولات حیوانی خیلی دقت کنید. تا از آلودگی موجود در غذاهای خام (پخته‌نشده) و محصولات حیوانی خام یا نیم‌پزشده، در امان بمانید.

ممکن است از طریق حیوان خانگی‌ام به کووید-19 مبتلا شوم؟

با اینکه در هنگ‌کنگ یک مورد از ابتلای یک سگ‌ به این بیماری گزارش شده‌ بود، تا امروز هیچ موردی از اینکه سگ، گربه و هرگونه‌ از حیوانات خانگی ممکن است کووید-19 را منتقل کنند، گزارش نشده ‌است.

کووید-19 عموماً از طریق قطرک‌های پخش شده هنگام سرفه یا عطسه یا حرف زدن فرد بیمار منتقل می‌شود.

برای مراقبت از خود، حتما دست‎‌هایتان را بطور مرتب و با دقت بشویید.

سازمان جهانی بهداشت   بی‌وقفه، جدیدترین تحقیقات این موضوع و دیگر موضوعات مرتبط با کووید-19 را رصد می‌کند و به‌محض انتشار یافته‌های جدید، حتما اطلاعات را بروزرسانی خواهد کرد.

اقدامات زیر هیچ تأثیری در جلوگیری از ابتلا به کوید-19 ندارند و حتی ممکن است مضر هم باشند.

زدن چند لایه ماسک

مصرف آنتی‌بیوتیک (پاسخ به پرسش زیر را مطالعه کنید: آیا کووید-19 واکسن، دارو یا درمان خاصی دارد؟»)

در هر وضعیتی، اگر تب دارید، سرفه می‌کنید و به‌سختی نفس می‌کشید، باید هرچه سریع‌تر به پزشک مراجعه کنید تا احتمال ابتلا به بیماری (عفونت) شدید را کاهش دهید. اگر اخیراً به جایی سفر داشته‌اید، حتما این موضوع را با پزشک‌تان در میان بگذارید.

مهمترین نکات در خصوص رعایت بهداشت و حفاظت فردی در مدارس

1- پرهیز از دست دادن و رو بوسی با یکدیگر

2-رعایت فاصله حداقل یک متر جهت پیشگیری از بروز بیماری

3- شستن مرتب دست‌ها با آب و صابون و یا استفاده از مواد ضدعفونی‌کننده بر پایه الکل

4- ضرورت استفاده از وسایل حفاظت شخصی از جمله ماسک برای تمامی کارکنان، معلمین و دانش‌آموزان

5- استفاده از دستمال کاغذی هنگام عطسه (در صورتی‌که دستمال وجود نداشت از قسمت داخلی آرنج موقع سرفه و عطسه استفاده شود)

6- عدم استفاده از دستمال مشترک برای تمیزکردن میز و صندلی و سایر وسایل (ترجیحاً هر یک از کارکنان از دستمال نظافت شخصی استفاده کنند و یا استفاده از دستمال نظافت یکبار مصرف)

7-خودداری از تماس دست‌ها با چشم، بینی و دهان قبل از شستن یا ضدعفونی و ضرورت شستن و ضدعفونی مرتب دست به ویژه قبل از دست زدن به بینی، دهان و چشم و همچنین قبل از غذا خوردن، بعد از دستشویی، بعد از پایان کار و بعد از ورود به منزل

8-ضرورت استفاده از مهر و سجاده شخصی و رعایت فاصله ایمن در نمازخانه‌ها

9-مسئولین مدرسه باید آموزش شستشوی مرتب و مکرر دست با آب تمیز و صابون مایع و استفاده از محلول الکل یا ژل ضدعفونی‌کننده دست را برای معلمان، کارکنان و دانش‌آموزان اعمال کنند. در صورت امکان، ژل یا محلول با پایه الکل ضدعفونی‌کننده دست در همه کلاس‌های درس قرار داده شود.

10-ترجیحاً معلمان و دانش آموزان، لیوان کاغذی یک‌بار مصرف و دستمال کاغذی به همراه داشته باشند.

11- دانش‌آموزان باید از لوازم التحریر شخصی استفاده کنند.

12- ممنوعیت فعالیت بوفه‌ها و پایگاه تغذیه سالم مدارس

13-خودداری از دست ‌به‌ دست کردن مواد غذایی و ساندویچ‌های خانگی توسط دانش آموزان

14- دانش آموزان و کارکنان ترجیحاً از آب‌ بطری شده که قبل از مصرف روی بطری آن شسته شده، استفاده کنند.

15- توصیه می‌شود دانش‌آموزان میان وعده خود را در منزل تهیه و جهت استفاده با بسته‌بندی مناسب به مدرسه آورند.

16-در صورت مصرف میوه، باید به طور کامل و بر اساس اصول بهداشتی شستشو شده و پوست آن گرفته شود.

17-استفاده از تهویه مناسب و باز گذاشتن درها و پنجره‌های سالن‌ها

-سیستم لوله‌کشی صابون مایع و دستمال کاغذی در توالت‌ها و سرویس‌های بهداشتی تعبیه شود.

19-دفع پسماندها باید به شیوه بهداشتی در سطل‌های دردار پدالی صورت پذیرد.

20- در محل‌های تجمع نظیر نمازخانه گنایی در فواصل اقامه هر وعده نماز پیش‌بینی شود.

21-حذف آب ‌سردکن‌ها به صورت موقت (موارد دارای پدال یا چشم الکترونیک بلامانع است)

22-خود اظهاری والدین در مورد بیماری دانش آموزان ضروری است. به والدین اطمینان دهید که در صورتی که کودک نیازمند استراحت و جداسازی در منزل باشد، مشکلی از نظر تحصیلی و مدرسه پیدا نخواهد کرد.

23-خودداری از ورود دانش آموزان علامت دار و مشکوک به ویروس کرونا به مدرسه

24- همه‌ دانش‌آموزانی که مشکوک به بیماری کرونا باشند باید به اتفاق خانواده به مرکز خدمات جامع سلامت معرفی و توسط پزشک معاینه شوند. بازگشت به مدرسه منوط به گواهی پزشک خواهد بود.

25- ترجیحاً وسایل دانش آموزان در مدرسه بماند و با خود چیزی را به منزل نبرند.

26-در نظر گرفتن فضایی مجزا برای جداسازی موقت افراد مشکوک به کرونا ویروس اامی است.

در شرایط فعلی و با توجه به ماهیت، گسترش و قابلیت انتقال بیماری، فاصله ‌گیری اجتماعی  و زدن ماسک از مهم‌ترین راهکارهای کنترل این ویروس است، فاصله فیزیکی امن برای پیشگیری از ابتلا به بیماری کووید-۱۹ حداقل یک متر بوده که باید در محاسبات پیشگیری در مدارس مورد توجه ویژه باشد.

که به همین جهت نکات مهمی که باید توسط دانش‌آموزان، والدین و پرسنل مدارس جهت کاهش احتمال انتقال ویروس رعایت شود، به شرح زیر می باشد

1-پوشش ماسک توسط تمامی دانش‌آموزان، معلمین و کارکنان در مدت زمان حضور در مدرسه

2-ممنوعیت تمامی فعالیت‌های ورزشی جمعی و پر برخورد تا اطلاع ثانوی، البته فعالیت ورزشی انفرادی در محیط‌های باز بلامانع است.

3-خودداری از تجمع در اتاق کار، آبدارخانه، اتاق کپی و هر جایی که کارکنان می‌توانند تجمع کنند.

4-در صورت امکان حذف سرویس‌های ایاب و ذهاب و استفاده از خودروهای شخصی برای جابجایی دانش‌آموزان. (در صورت فعال بودن سرویس ایاب و ذهاب کارکنان و دانش‌آموزان در خودرو سواری و بدون احتساب راننده حداکثر سه نفر، در ون، مینی بوس و اتوبوس با چیدمان سرنشین به صورت ی و حداکثر ۵۰% درصد ظرفیت، برای جابجایی کارکنان و دانش آموزان استفاده شود).

5-ترجیحاً از بزرگترین کلاس‌ها برای حضور دانش‌آموزان استفاده شود. می‌توان از سالن‌ امتحانات یا نمازخانه‌ها در این موارد استفاده کرد.

6- لغو مراسم صبحگاه و فوق برنامه‌ها از قبیل اردوها، مسابقات، گردهمایی‌ها، جشنواره‌ها و سایر رویدادهایی که موجب تجمع و ازدحام می‌شود.

7-استراحت بین کلاس‌های دانش آموزان در حداقل زمان و در زمان‌های مختلف بین کلاس‌ها انجام شود.

8-ساعت شروع و پایان مدرسه به‌گونه‌ای تعیین شود که از هم‌زمانی رفت و آمد دانش آموزان و ازدحام جلوگیری شود.

9- تا حد امکان از ورود و تردد افراد و اشخاص متفرقه به محیط مدرسه جلوگیری شده و شیوه‌های پاسخگویی به گونه‌ای باشد که فاصله‌گذاری اجتماعی رعایت شود.

انتقال ویروس کرونا از انسان به انسان از طریق سرفه، عطسه، تخلیه ترشحات بینی و دهان بوده که تا فاصله ۱ تا ۲ متری نیز منتقل می‌شود. همچنین تماس دست‌ها با محیط و سطوح آلوده به ویروس مانند تجهیزات، دستگیره درب‌ها، میز و صندلی، شیرآلات، نرده‌ها، پله‌ها، پریز، کلیدهای برق و کلیه وسایلی که به طور عمومی و مشترک استفاده می‌شود، از دیگر راه‌های انتقال ویروس کووید ۱۹ است.